Disparoni, ağrılı cinsel ilişki anlamında kullanılan bir sorundur. Bunun vajinismus ile sıkça karıştırılmasına engel olmak için, mutlaka ayırıcı tanının yapılması gerekir. Oldukça sık yaşanan bir sorun olduğundan, kadınların cinsel yaşamını olumsuz şekilde etkiler. Kadınların pek çoğu cinsel yaşamının ilk zamanlarında bunu belli oranda yaşarlar. Daha çok kadının yeteri kadar hazırlıklı olmadığı zamanda cinsel ilişkinin gerçekleşmesi durumunda, hissedilen ağrı ciddi boyutlara ulaşabilir. Bu etken cinsel ilişkide ağrı duyulmasının en fazla görülen nedenleri arasındadır. Ayrıca ağrının yeni başlaması ya da ilk cinsel deneyimden uzun bir süre ilişkide ağrı olması mutlaka araştırılmalıdır.
Tıpta ilk cinsel birleşmeden itibaren olan ağrı birincil disparoni, daha sonra ortaya çıkan ağrı ise, ikincil disparoni olarak tanımlanır. Bu şekilde ağrının sebepleri daha kolay ortaya çıkarılabilir. Bunun yüzeysel disparoni olarak yaşanması vajina girişinde olan ağrıyı, derin disparoni ise vajinanın derin alanlarında hissedilen ağrıyı ifade eder. Derin disparoni oluştuğunda ağrı karnın alt kısımlarında hissedilir. Kadınlar yaşamları boyunca %15 oranında bu türden ağrıyla karşılaşabilir. Fakat bunların sadece %1-2 kadarı tedavi edilmesini gerektirecek kadar şiddetli olur. Ağrı bazı kadınlar tarafından genital bölgede basınç olması, yanma ya da yırtılma gibi bir his olarak ifade edilir.
Cinsel ilişkide ağrı neden olur?
Disparoni nedenlerinin değerlendirilmesinde, kadınlarda aşağıdan yukarıya doğru yani vajina girişinden itibaren genital organlara doğru bir ayrım yapılmalıdır. Bu şekilde uygulanacak tedavi de kolay tespit edilebilir.
Vajina girişinden kaynaklanan nedenler: Bunun için en önemli etken kızlık zarının yapısıyla alakalıdır. Sert damarsal yapıdaki kızlık zarı cinsel ilişkinin başlangıcında disparoni nedeni olabilir. Bunun dışında menopoza bağlı dokularda kuruluk olması, tahrişin etkisiyle ağrıya neden olabilir. Cinsel ilişkiye yeterince hazır olmadan başlamak, doğum nedeniyle vajinada yapılan kesiler, genital uçuk gibi enfeksiyonlar da disparoni nedeni arasındadır.
Vajinaya bağlı nedenler: İleri dereceye gelmiş enfeksiyonlar, özellikle vajinit böyle bir ağrıya yol açabilir. Vajinada nadiren olan kitle ve tümörler, ağrıyla birlikte kanama etkisine neden olabilir. Yeteri kadar hazırlanmadan cinsel ilişkiye başlanması tahrişe neden olduğundan ağrı yapabilir. Bunun dışında rahim sarkması, vajina arka duvarında sarkma, gerilme gibi nedenlerde vajinaya bağlı disparoni nedenleri arasındadır. Pelvik enfeksiyonları, endometriozis gibi sorunlarda bunların arasında sayılabilir.
Sindirim sisteminden ve idrar yolundan kaynaklanan nedenler: Bunlar nadiren cinsel ilişkide ağrıya sebep olabilir. Fakat iltihabi bağırsak hastalıkları, kabızlık, basur, rektum bölgesi hastalıkları, idrar torbası sorunları vajinal bölgeye yakınlıkları yüzünden disparoni nedeni olabilir.
Psikolojik nedenler: Bu tür sorunlar genellikle kadının cinsel ilişkiden korkmasından kaynaklanır. Bu kadınların yetiştirilme dönemindeki hataların bir sonucudur. Bu durumda kadının psikolojik destek alması gerekir. Disparoni tanısı için bu değerlendirmelerin yapılması ve vajinismus rahatsızlığından ayrılması gerekir. Tespit edilen nedene göre gerekiyorsa, tedai uygulanmalıdır.